Ο ΧΙΟΝΙΑΣ

 

Μια διήγηση του Γιάννη Ν. Μπακούρου απο το βιβλίο του, με ιστορίες απο την λαογραφία και παράδοση των Δελφών, “Κάτω απο τις Φαιδριάδες”, εκδοση Δήμου Δελφών, 2004.

Αν και η ιστορία μοιάζει με παραμύθι, τα πρόσωπα που αναφέρονται είναι υπαρκτά, με απογόνους εν ζωή, και η χρονολογία σχετικά κοντινή στην εποχή μας.

Ας διαβαστεί με αγάπη προς τις παραδόσεις και τον λαϊκό μας πολιτισμό κι ο καθένας ας την αξιολογίσει ανάλογα με τα “πιστεύω” και τις πεποιθήσεις του.

Ο ΧΙΟΝΙΑΣ 

Στις αρχές του Μάη του 1933 τα κοπάδια άρχισαν να ανεβαίνουν στο βουνό απο τα χειμαδιά και οι πλαγιές και τα ρουμάνια του Παρνασσού γέμισαν απο γιδοπρόβατα και κουδουνίσματα, σαλαγίσματα και γαβγίσματα μαντρόσκυλων.

Οι τσοπάνηδες έφτιασαν τα καταστραμμένα, απο τη μανία του χειμώνα, μαντριά, τις στρούγκες, τα κονάκια και ο Μάης ήταν δροσερός, με τη μοσχοβολιά του έλατου που τότε άρχιζε να ανθίζει, ενώ ψηλά η Λιάκουρα ήταν ακόμα χιονισμένη στην κορφή.

Θα 'ταν δεκαπέντε του μήνα, μέρα Τρίτη, (Σημ. 15 Μαϊου του 1933 ήταν ημέρα Δευτέρα, όμως και η Τρίτη, 16 Μαϊου δεν θεωρείται σοβαρή απόκλιση) όταν προς το βράδυ, ενώ ήταν μέρα ακόμη, σκοτείνιασε ο ουρανός. Μια μαυρίλα πλάκωσε το βουνό, τα πουλιά πετούσαν τρομαγμένα και τα σκυλιά άρχισαν να ουρλιάζουν, πράγμα ασυνήθιστο.

Οι τσοπάνηδες που σμίξανε προς στιγμή, βάνανε κακό με το νού τους. Μάσανε τα πράματα γρήγορα και τα κλείσανε στο μαντρι του ο καθένας, ενώ τα σκυλιά δεν έπαψαν όλη τη νύχτα να αλυχτάνε λυπητερά.

Το πρωί ξυπνήσανε και τι να δούνε! Ενα μπόι χιόνι είχε σκεπάσει το βουνό. Δεν φαινόταν τίποτα, ούτε δρόμοι, ούτε μονοπάτια, ούτε έλατα. Εαν άσπρο πάπλωμα είχε απλωθεί.

Τα πρόβατα βέλαζαν νηστικά στα μαντριά. Τέτοιο πολύ χιόνι δεν θυμούνταν οι γεροντότεροι στη ζωή τους να έχει πέσει στο βουνό Μάη μήνα.

Καμιά φορά μπόρεσαν να συγκεντρωθούν προς το μεσημέρι, οι τσοπάνηδες, ενώ το χιόνι έπεφτε πυκνό κι έκανε κρύο τσουχτερό, για να ιδούνε τι θα πράξουνε.

Τότε ο Αλέξης ο Λαδιάς, που ήταν και θεοφοβούμενος τους φωνάζει:

“ Τι μοιρολογάτε μωρέ, πάει το βιός μας, χάνεται, είμαστε αποκλεισμένοι. Είναι τόσο πολύ το χιόνι, που είναι αδύνατο να φύγουν τα ζωντανά απο δώ. Αν μείνουν θα ψοφήσουν απο το κρύο και την πείνα. Μόνο ένας μπορεί να μας βοηθήσει, ο Αγιος, ο Αϊ-Λιάς! Πέστε στα γόνατα, προσευχηθήτε, τάξτε και αυτός θα 'ρθει βοηθός! Κανένας άλλος μην περιμένετε να έρθει!”

Οι τσοπαναραίοι έκαναν όπως τους είπε και ζήτησαν τη βοήθεια του προφήτη Ηλία.

Στο μεταξύ το χιόνι έπεφτε ακατάπαυστα και όλοι ήταν σε απόγνωση.

Τότε, κάποια στιγμή, ακούνε ένα θόρυβο και μέσα στην ομίχλη του χιονιού διακρίνουν αχνά μιαν άμαξα με άλογα κι ένα γεροντάκι να την οδηγεί και να λιώνει το χιόνι στη δημοσιά που ήταν μισό μέτρο, και πίσω του, να έρχονται, να ακολουθούν όλα τα ζωντανά.

Ποιό χέρι μαγικό, θεϊκό, τα μάζεψε όλα αυτά τα κοπάδια απο την Παλιοπαναγιά, το Αλεφόκαστρο, τις Βίγλες, την Αραπόστρατα, το Σκαλί και τα έβανε στη στράτα, ενώ το χιόνι έπεφτε μπαλώματα, για να τα σώσει απο την καταστροφή;

Ηταν το θαυματουργό χέρι του Αϊ-Λιά που οδηγούσε τα γιδοπρόβατα προς τα χειμαδιά, για να τα γλυτώσει απο τον χιονιά.

Οι τσοπάνηδες είδαν το θαύμα κι έπεσαν στα γόνατα σταυροκοπούμενοι, ενώ ένα ρίγος διαπερνούσε το κορμί τους.

Οταν έφτασαν χαμηλά στο Κρόκι, το όραμα του Προφήτη είχε εξαφανιστεί.

Τέτοιος ήταν ο Αγιος τον καιρό εκείνο και τον αγαπούσε ο κόσμος. Βοηθούσε τους τσοπάνηδες και τους ζευγίτες στις δύσκολες στιγμές, όταν επικαλούνταν τ' όνομά του και πολλοί τον έβλεπαν να περνά τις κορυφογραμμές με τη λαμπρή άμαξά του. Τον λένε και Κουρελή, γιατί όταν τον κυνηγούσε η βασίλισσα Ελισαβέτα να τον συλλάβει, γυρνούσε ντυμένος με κουρέλια.

Το χιόνι κράτησε τρείς μέρες κι αν δεν έφευγαν τα γιδοπρόβατα απο το βουνό , με τη βοήθεια του Αγίου, σίγουρα θα είχαν χαθεί.

Στη μνήμη του, στις 20 Ιουλίου, πήγαν όλοι οι τσοπάνηδες στο μοναστήρι σέρνοντας απο ένα αρνί μανάρι, προσευχήθηκαν στην εικόνα του, ευχαρίστησαν τον Αγιο και πρόσφεραν το τάμα τους.

Αυτά μου εξιστορούσε ο Νικόλας ο Ζηνέλης (ή Τσαμάκος), γέρος πια, που καθόταν με τη γριά του, την καλή Ουρανία, στο τζάκι, ένα βράδυ του Φλεβάρη.

Γιάννης Ν. Μπακούρος