ΚΑΣΤΡΙ 1506 κ' 1645 – ΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ

Μετά απο έρευνα σε Οθωμανικά αρχεία τα Δελφικά Χρονικά έχουν την χαρά να σας παρουσιάσουν δύο καταλόγους με ονόματα κατοίκων του Καστριού.

Ο πρώτος αφορά σε απογραφή που έγινε το 1506 και όπου αναφέρονται οι επικεφαλής άνδρες της κάθε οικογένειας. Εχουν καταγραφεί 48 εστίες (οικογένειες), 2 άγαμοι άνδρες και 2 χήρες.

Για φορολογικούς λόγους κάτω από την καταγραφή των ονομάτων σημειώνεται η συνολική παραγωγή του χωριού σε ακτσέδες (τα λεγόμενα άσπρα - νόμισμα της οθωμανική περιόδου) και ακολουθούν οι φόροι που αποδίδονται συνολικά ανά είδος αγροτικής παραγωγής (ενδεικτικά αναφέρω ως παράδειγμα: σιτάρι, κρασί, μελίσσια, κλπ), η σπέντζα (έγγειος φόρος) και άλλοι φόροι που μπορεί να είναι φόρος μύλων, φόρος μποστανιών, γάμου, παραστράτησης ζώων κλπ.

Ο δεύτερος κατάλογος είναι απο το 1645 και αφορά σε ονόματα των ενήλικων ανδρών που υποχρεούνται στην καταβολή του λεγόμενου κεφαλικού φόρου (cizye). Συνολικά 81 ονόματα που αντιστοιχούν σε 81 οικογένειες.

Σύμφωνα με αρχειακούς ερευνητές που συμβουλευτήκαμε είναι φυσιολογικό ονόματα που εμφανίζονται τότε να μην ταυτίζονται με τα ονόματα της σύγχρονης εποχής.

Κι αυτό γιατί μετά το πέρασμα τεσσάρων και πέντε αιώνων οικογένειες έχουν μετοικίσει, νέες έχουν εγκατασταθεί στον τόπο, μοναχοκόρες άλλαξαν επώνυμο μετά τον γάμο τους, ασχολίες έγιναν το διακριτό επώνυμο του επαγγελματία, (π.χ. Τσαγγάρης, Μυλωνάς), παιδιά ιερέων χαρακτηρίστηκαν με το όνομα του πατέρα (π.χ. Παπαϊωάννου, Παπανικολάου), παρονόματα καθιερώθηκαν ως επώνυμα,κλπ.

Χαρακτηριστικό επίσης είναι πως η ταύτιση ονομάτων και μεταξύ των δύο αυτών απογραφών, με απόσταση μεταξύ τους μόνο 139 χρόνων, είναι σχεδόν μηδενική.

Θα δείτε επίσης επώνυμα να προέρχονται απο το όνομα του πατέρα όπως στην αρχαιότητα (π.χ. Αλέξανδρος Φιλίππου). Ετσι έχουμε Δήμος Θοδωρή (γιός του Θοδωρή) που αργότερα μπορεί να έγινε το επώνυμο Θεοδώρου ή Γιώργος Αντρέα που επίσης μπορεί να εξελίχθηκε στο επώνυμο Ανδρέου, κ.α.

Απο τα ονόματα των δύο καταλόγων αναγνωρίζεται ένα που θα μπορούσε να έχει συνέχεια απο τότε έως την εποχή μας (ως γραμμή αίματος σίγουρα η συνέχεια αφορά και άλλες οικογένειες), αυτό του Σταμάτη Στασινού στον κατάλογο του 1645 (δύσκολο να μην σχετίζεται με τον Σταμάτη Στασινή της απογραφής του 1506). Γιατί το όνομα Στασινός υπήρχε μέχρι πριν λίγες δεκαετίες στον τόπο.

Το άλλο κοινό όνομα στις δύο απογραφές είναι το Ροβίθης.

Στην απογραφή το 1645 διακρίνεται επίσης το όνομα Δήμος Φράγκου, πρόγονος πιθανότατα του Καστρίτη αγωνιστή του ‘21 Δήμου Φράγκου.

Οι κατάλογοι χρειάστηκε να μεταφραστούν απο την παλαιοτουρκική γραφή στη νέα τουρκική και απο εκεί στα ελληνικά. Γι αυτό κάποιες αποδόσεις γραμμάτων ή καταλήξεις ονομάτων μπορεί να δίνονται με μικροδιαφορές. Π.χ. το όνομα Papa Timio αποδίδεται σωστά ως Παπά Θύμιος, το όνομα Rovitis όμως, μας δόθηκε ως Ροβίτης και όχι Ροβίθης που είναι το πιθανότερο στην ελληνική γλώσσα με την μετατροπή το τουρκικού ταύ σε θήτα. Το Floridi δόθηκε ως Φλωρέντης ενώ μάλλον είναι Φλωρίδης κλπ.

 

 

Καστρί - Τμήμα της απογραφής του 1506 στην παλαιοτουρκική γραφή

 

Αν κάποιος φίλος έχει στοιχεία που αφορούν σε κάποιο παλιότερο όνομα οικογένειας όπως αυτό εμφανίζεται στους καταλόγους ας επικοινωνήσει μαζί μας.

Δίπλα σε κάθε όνομα τοποθετήσαμε και την απόδοσή του απο τα παλαιοτουρκικά στη νέα τουρκική γραφή.

Πηγή: Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Devlet Arşivleri Başkanlığı, Osmanlı Arşivi (Προεδρία της Τουρκικής Δημοκρατίας, Προεδρία Κρατικών Αρχείων, Οθωμανικά Αρχεία)

ΚΑΣΤΡΙ - ΑΠΟΓΡΑΦΗ 1506

Τιμάριο του Εμίρ Σαχ και του Αχμέτ, καθώς και του άλλου Εμίρ Σαχ, είναι στην κατοχή τους και συμμετείχαν στην εκστρατεία. Από το χωριό Καστρί, υπάγεται στα Σάλωνα, μερίδιο των προαναφερόμενων.

(Tımar-ı Emir Şah ve Ahmed ve Emir Şah-ı diğer mutasarrıf olup eşerler. an' karye-i Kastri tabi-i Salina Hisse, mezkurun)

1. Σταμάτης Μιχάλη (İstamad Mihal)

2. Γιακουμής Αράπης (Yakumo Arapi)

3. Φρατζέσκος Μάργαρος (Françesko Margaro)

4. Πετρούσας Μάργαρος (Petrusa Margaro)

5. Γιάννης Σούλης (Yani Suli)

6. Κώστας Ροβίθης (Kosta Roviti)

7. Δημήτρης Περγαντής (Dimitri Pergandi)

8. Μάργαρης Νικόλα Αράπης (Marğari Nikola Arapi)

9. Δημήτρης Πιτσίμης (Dimitri Peçimi)

10. Θεοτόκης Αράπης (Ṡotoki Arapi)

11. Σταμάτης Αλαμπίκος (İstamad Alabikoz)

12. Σταμάτης Στασινής (İstamad İstasini)

13. Νικόλας Σούλης (Nikola Suli)

14. Κομνηνός Ροβίθης (Komnino Roviti)

15. Κώστας Περγαντής (Kosta Pergandi)

16. Σούλης Χριστοδούλου (Suli Hristodulo)

17. Νικόλας Πιτσίμης ( Nikola Peçimi)

18. Γιώργης Αράπης (Yorgi Arapi)

19. Γιάννης Σταμάτη (Yani İstamad)

20. Σταμάτης Μάργαρος ( İstamad Margaro)

21. Νικηφόρος Σούλης (Nikifor Suli)

22. Γιάννης Ροβίθης (Yani Roviti)

23. Θόδωρος Σέρβος (Ṫodor Servo)

24. Γιώργος Μιχάλη (Yorgi Mihal)

25. Κώστας Κούνας (Kosta Kuna)

26. Φρατζέσκος Σταμάτη (Françesko İstamad)

27. Νικήτας Αράπης (Nikita Arapi)

28. Δημήτρης Σούλης ( Dimitri Suli)

29. Φρατζέσκος Ροβίθης (Françesko Roviti)

30. Πουλημένος Γιώργη (Pulimeno Yorgi)

31. Νικόλας Αράπης (Nikola Arapi)

32. Γιώργης Κούνας (Yorgi Kuna)

33. Δημήτρης Κούνας (Dimitri Kuna)

34. Δημήτρης Αράπης (Dimitri Arapi)

35. Γιάννης Γρηγόρη (Yani İgligor)

36. Πορφυρός Σέρβος (Porfyro Servo)

37. Τριαντάφυλλος Αράπης (Trandafylo Arapi)

38. Γιάννης Αράπης (Yani Arapi)

39. Σταμάτης Κούνας (İstamad Kuna)

40. Σταμάτης Αράπης (İstamad Arapi)

41. Γουλιάμος Ροβίθης (Gοlyamo Roviti)

42. Δήμος Σέρβος (Dimo Servo)

43. Δημήτρης Σκουτέρης (Dimitri İskuteri)

44. Γιάννης Μάργαρος (Yani Margaro)

45. Νικόλας Κούνας (Nikola Kuna)

46. Μιχάλης Μανακάρης (Mihal Manakari)

47. Γιώργης Βλάση (Yorgi Vlasi)

48. Φρατζέσκος Νικολέτος (Françesko Nikoleto)

    -Χήρα Μάργαρου (bîve Margaro)

    -Χήρα Μαρία (bîve Marya)

    -Αγαμοι 2 (mücerred 2)

 

Τον κατάλογο των ονομάτων ακολουθεί καταγραφή της παραγωγής για φορολογικούς λόγους:

(για την οικονομία το χώρου δεν προσθέσαμε το κείμενο στην τουρκική γλώσσα)

* Σε σημεία αναφέρονται η Τοπόλια και το Χρυσό (Χρισσό), ίσως αφορά περιουσίες Καστριτών εκεί απο κληρονομιά, αγορά ή προίκα.

Σπέντζα (έγγειος φόρος), ακτσέδες 1262

Φόρος λιβαδιών (δικαίωμα βοσκής) 288

Δημητριακα φόρτωμα 16, ακτσέδες 560

Κριθάρι φόρτωμα 18, ακτσέδες 343

Βίκος φόρτωμα 2, ακτσέδες 38

Κεχρί φόρτωμα 2, ακτσέδες 38

Φακές φόρτωμα 1, ακτσέδες 40

Δεκάτη κυψελών, ακτσέδες 10

Φόρος προβάτων, μισός, ακτσέδες 399

Μούστος μέτρα 3, ακτσέδες 60

Φόρος κρασιού, ακτσέδες 30

Φόρος κουκουλιού, λίτρες 4, ακτσέδες 160

Δεκάτη καλλιέργειας καπνού, λίτρες 4, ακτσέδες 160

Φόρος βοσκήσιμης γης, ακτσέδες 50

Φόρος κρασιού εκ του εξωτερικού, αναμεμειγμένος με

ρετσίνι λυγαριάς, ακτσέδες 60

Δεκάτη φρούτων (οπωρώνων), ακτσέδες 25

Φόρος ποινικών αδικημάτων μισός και φόρος γάμου, ακτσέδες 100

Έσοδα από αμπέλια, γη και δέντρα

Αμπέλια στο χωριό Τοπόλια, μέρος 1,

μούστος σταφυλιού μέτρα 4, σύνολο ακτσέδες 80

Άλλα αμπέλια. Δεν μπορούν να καλλιεργηθούν διότι η

πλημμύρα τα κατέστεψε, ακτσέδες 20

Έκταση γης δύο μουτλουκιών*. Σιτάρι φορτώματα 4, σύνολο ακτσέδες 140

Γη μισθωμένη από το κράτος έκτασης 6 μουτλουκιών.

Ο Αλή Χιζίρ είναι ιδιοκτήτης, ακτσέδες 100

Γη μισθωμένη από το κράτος έκτασης 5 μουλτουκιών.

Ο Μετζντί, γιος του Χουσεΐν είναι ιδιοκτήτης, ακτσέδες 50

Γη μισθωμένη από το κράτος έκτασης 4 μουλτουκιών.

Ο Εμπού Μπεκίρ Χατζής είναι ιδιοκτήτης, ακτσέδες 30

 

Δέντρα

Μουριές 14, ακτσέδες 80

Καρυδιές 1, ακτσέδες 10

Αχλαδιές 1, ακτσέδες 4

Παραγωγή, ακτσέδες 4036

Από το χωριό Χρυσό, μερίδιο

Εσοδα από δέντρα

Μουριές 50, ακτσέδες 150

Ροδιές 4, ακτσέδες 60

Μποστάνια (κήποι) με κρεμμύδια, ακτσέδες 10

Γαίες οικιών, ανά μονάδα, ακτσέδες 20

Παραγωγή, ακτσέδες 240

Müdlük (Μουτλούκι): Μονάδα μέτρησης περιοχής που μπορεί να καλλιεργηθεί από ένα μουδί σπόρου.

Müd (Μουδί)*: Μονάδα μέτρησης που χρησιμοποιείτο για τη μέτρηση σιτηρών

                                                      Το Καστρί στα 1803

ΚΑΣΤΡΙ – ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ 1645

1. Δήμος Θοδωρή (Dimo Ṫodori)

2. Νικολός Κακαβάς (Nikolo Kakava)

3. Κωνσταντίνος Φλωρίδης (Kostandino Floridi)

4. Κωνσταντίνος Ντούρης (Kostandino Duri)

5. Αλέξης Αντρέα (Aleksi Andreya)

6. Γιάννης Σουρούνης (Yani Suruni)

7. Γιάννης Χρήστου (Yani Hristo)

8. Σταμάτης Λουρής (İstamad Luri)

9. Στάθης Σκουρεντής (İstaṫi İskurendi)

10.Στάθης Φλωρίδης (İstaṫi Floridi)

11.Γιάννης Σίμης (Yani Simi)

12.Νικόλας Γιώργου (Nikola Yorğo)

13.Παπά-Θύμιος (Papa Ṫimio)

14.Νικόλας Ροβίθης (Nikola Roviti)

15.Σταμάτης Ρούτσος (İstamati Ruço)

16.Νικόλας Σορούνης (Nikola Suruni)

17.Νικόλας Μπανίλας (Nikola Banila)

18.Γιάννης Ζουπάτος (Yani Zupato)

19.Νικολός Σάβελος (Nikolo Savlo)

20.Ζαχαριάς Φλωρίδης (Zaharya Floridi)

21.Σταμάτης Βελισάρης (İstamad Velisari)

22.Πέτρος Γιώργου (Petro Yorğo)

23.Γιάννης Κακαβάς (Yani Kakava)

24.Φράγκος Φλωρίδης (Franko Floridi)

25.Πέτρος Στάθη (Petro İstaṫi)

26.Παναγιώτης Σούρλας (Panayoti Surla)

27.Παπά-Θύμιος (Papa Ṫimio) – Ισως δύο ιερείς με το ίδιο όνομα

28.Κωνσταντίνος Λάλος (Kostandino Lalo)

29.Δήμος Μπισκάρης (Dimo Biskari)

30.Στάθης Φλωρίδης (İstaṫi Floridi)

31.Αγαπητός Σίμης (Agapito Simi)

32.Δήμος Φράγκου (Dimo Franko)

33.Γιάννης Βαρουλάτσος (Yani Varulaço)

34.Γιώργος Αντρέα (Yorğo Andreya)

35.Λουκάς Στάθη (Luka İstaṫi)

36.Γιάννης Σούρλας (Yani Surla)

37.Κωνσταντίνος Θοδωρή (Kostandino Ṫodori)

38.Πέτρος Φλωρίδης (Petro Floridi)

39.Κωνσταντίνος Θωμά (Kostandino Ṫoma)

40.Κωνσταντίνος Θωμά (Kostandino Ṫoma) – Δύο καταγραφές στο ίδιο όνομα

41.Θωμάς Θοδωρή ( Ṫoma Ṫodori)

42.Δούκας Βελισάρης (Duka Velisari)

43.Σταμάτης Στασινός (İstamati İstasino)

44.Παναγιώτης Κακαβάς (Panayoti Kakava)

45.Στάθης Κοκοσάλης (İstaṫi Kokosali)

46.Σταμάτης Σούρλας (İstamati Surla)

47.Δήμος Παπάς (Dimo Papa)

48.Σταμάτης Φλωρίδης (İstamad Floridi)

49.Γιάννης Λάλος (Yani Lalo)

50.Χρήστος Φλωρίδης (Hristo Floridi)

51.Νικόλας Τσερμποζίκης (Nikola Çerboziki)

52.Δήμος Ρούτσος (Dimo Ruço)

53.Δήμος Παπάς (Dimo Papa)

54.Πουλημένος Παρασκευά (Pulimeno Paraskeva)

55.Θύμιος Θωμά (Ṫimio Ṫoma)

56.Νικόλας Νίκουρας (Nikola Νikoura)

57.Δήμος Ρούτης (Dimo Ruti)

58.Στάθης Μαμανιός (İstaṫi Mamanio)

59.Γιάννης Βούργαρης (Yani Vurğari)

60.Γιάννης Μουσκουρίκας (Yani Muskurika)

61.Τριαντάφυλλος Σουρούνης (Trandafylo Suruni)

62.Παπά-Στάθης (Papa İstaṫi)

63.Σταμάτης Σιγκούρης (İstamati Singuri)

64.Νίκος Παρασκευά (Niko Paraskeva)

65.Γιώργος Αμασιάς (Yorğos Amasa)

66.Δήμος Θοδωρή (Dimo Ṫodori)

67.Γιώργος Αντρέα (Yorğo Andreya)

68.Φλόγος (;) Φλωρίδης (Floğo Floridi)

69.Τριαντάφυλλος Σορούνης (Trandafylo Suruni)

70.Γιάννης Βελάς (Yani Vela)

71.Νικόλας Τάκλος (Nikola Taklo)

72.Νικολός Παπάς (Nikolo Papa)

73.Γιάννης Φερέντης (Yani Feredi)

74.Θοδωρής Αντρέα (Ṫodori Andreya)

75.Πέτρος Λουκλάδης (Petro Lukladi)

76.Πέτρος Αντρέα (Petro Andreya)

77.Πέτρος Φλώρης (Petro Flori)

78.Τριαντάφυλλος Αντρέα (Trandafylo Andreya)

79.Παπά-Δήμος (Papa Dimo)

80.Σταμάτης Κώστα (İstamati Kosta)

81.Γιάννης Αρβανίτης (Yani Arvaniti)

*O τελευταίος απο το χωριό Πλέσσα- υπάγεται στο Γαλαξείδι (an karye-i Pleş tabi-i Kulhisid)

Σύνολο οικίες 81 (yekûn hāne 81)

 

© Αρχείο Γιάννη Ε. Χριστόπουλου