ΦΩΤΗ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ - Ὁ «Ἀμαθὴς καὶ Ἀγροῖκος Ἅγιος» Λουκᾶς ὁ Στειρίτης

Ενα κείμενο του ζωγράφου και λογοτέχνη Φώτη Κόντογλου όπου περιγράφεται η ζωή και το έργο του, γεννημένου στο Καστρί, Λουκά που οσιοποιήθηκε και που στην μνήμη του χτίστηκε το μοναστήρι στο Στείρι της Βοιωτίας.

ERIΚ HANSEN - ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ ΤΩΝ 50ς

ERIK HANSEN, Ο Δανός αρχιτέκτονας που ανέλαβε την μελέτη του θησαυρού των Σιφνίων μετά απο πρόσκληση του διευθυντή της γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής George Daux.

Η μελέτη κυκλοφόρησε σε βιβλίο με τις υπογραφές και των δύο το 1987.

Ο Hansen κράτησε ζωντανή την ανάμνηση των συνθηκών εργασίας και καθημερινής ζωής στους Δελφούς όπως ήταν, όταν έφτασε το Νοέμβριο το 1954 : 

AΓΟΡΑ ΚΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΙ ΤΟ 1842

 Ενα μοναδικό έγγραφο απο το 1842 για αγορά κτημάτων στο Καστρί. Με δημοσίευση στην εφημερίδα "Ταχύπτερος Φήμη", στις 19 Μαρτίου του ίδιου έτους, γίνεται δημόσια πρόσκληση προς κάθε ενδιαφερόμενο να δηλώσει αντιρρήσεις ή αξιώσεις για την συγκεκριμένη αγορά.
Στο κείμενο εμφανίζονται γνωστά ονόματα οικογενειών και τοποθεσιών, όπως και κάποια που δεν έχουν συνέχεια ως τις μέρες μας, ενώ δεν πρέπει να παραγνωρίσουμε και πιθανότητες λανθασμένης μεταφοράς ονομάτων απο το χειρόγραφο κείμενο στην έντυπη έκδοση.

ΜΙΚΗ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ, ΜΗΝΥΜΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

Ακολουθεί το κείμενο ομιλίας του Μίκη Θεοδωράκη, που δόθηκε στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Δελφών στα πλαίσια των εκδηλώσεων της Πολιτιστικής Αμφικτυονίας τον Ιούλιο του 2006.

Μιας διοργάνωσης με επίκεντρο θέματα για τον πόλεμο και την ειρήνη στον σύγχρονο κόσμο, που εκτός απο το κυρίως συμπόσιο και τις ομιλίες περιλάμβανε θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες σε βάθος 25 ημερών.

Τα λόγια του Μ.Θ. επίκαιρα σε κάθε εποχή της ιστορίας του ανθρώπου εμβαθύνουν στα κρυφά αίτια και τα ένστικτα που προκαλούν τις ανισορροπίες σχετικά με την ειρηνική συνύπαρξη των λαών.
Προτείνεται να διαβαστεί με προσοχή.

Η ΑΓΟΡΑ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ

 Ενα κείμενο του αείμνηστου Γιάννη Νικ. Μπακούρου όπου περιγράφεται, με τον δικό του παραστατικό τρόπο, η αγορά των Δελφών - στην ουσία ο κεντρικός δρόμος του χωριού- με τα καταστήματα και τους ιδιοκτήτες τους, όπως την έζησε σαν παιδί στα χρόνια ανάμεσα στους δύο παγκόσμιους πολέμους, τις δεκαετίες 1920 και 1930.

 Ευκαιρία να θυμηθούν και να αναπολήσουν οι μεγαλύτεροι που, ακόμα κι αυτοί, γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα μόνο μέσα απο τις διηγήσεις των γονιών και των παππούδων τους αλλά και για τους νεώτερους για να σχηματίσουν μια εικόνα της τότε εποχής και των συνθηκών που επικρατούσαν πριν την μεταπολεμική τουριστική ανάπτυξη.

 Το κείμενο περιλαμβάνεται στον βιβλίο του Γ.Μ. "Δελφικά Λαογραφικά" που εκδόθηκε το 2000 με την αιγίδα του Δήμου Δελφών.

Ο ΛΗΣΤΑΡΧΟΣ ΣΤΑΘΗΣ ΡΙΣΣΟΣ

Τον Μάρτιο του 1930 διαβάζουμε στην εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ μια ανταπόκριση σταλμένη από την Αράχωβα, σχετικά με την δράση, και την σύλληψη του λήσταρχου Στάθη Ρίσσου στην περιοχή “ Σπηλιά” των Δελφών, από τον Αστυνόμο της Αράχωβας Κωνσταντίνο Ζωγράφο.

Ο Σ. Ρίσσος, γεννημένος στους Δελφούς το 1903, περιγράφεται ως οξύθυμος χαρακτήρας, τέτοιος μάλιστα που σε ένα οικογενειακό γεύμα, τσακώθηκε με τον πατέρα του για ένα κομμάτι πατσά και τον πέταξε απο τον εξώστη κάτω στην αυλή. Απο τότε ο πατέρας του κούτσαινε, όμως αργότερα, υπήρξε συνεργός του γιού του στον φόνο ενός γείτονα για οικοπεδικές διαφορές. 

Μαζί τον παραφύλαξαν κοντά στην βρύση στο Κρόκι, πάνω απο τους Δελφούς, και αφού τον  άφησαν αναίσθητο χτυπώντας τον με ξύλινα

VIRGINIA WOOLF, ΜΙΑ ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ

Η διάσημη αγγλίδα συγγραφέας Virginia Woolf (1882-1941) βρέθηκε στην Ελλάδα τον Απρίλιο και Μάιο του 1932 και ανάμεσα στα μέρη που επισκέφθηκε ήταν και οι Δελφοί.

Η περιγραφή της όμορφη και γλαφυρή δεν αφήνει να εκδηλωθεί ο ενθουσιασμός που την κυρίευσε στις περιηγήσεις της, που όμως φαίνεται σε γράμμα της λίγο μετά απο την επιστροφή της στην Αγγλία.

"Γιατί δεν μου είπες ποτέ ότι η Ελλάδα είναι όμορφη;" γράφει λίγες μέρες αργότερα στην ηλικιωμένη φίλη της Έθελ Σμιθ. "Γιατί δεν ανέφερες ποτέ τη θάλασσα και τους λόφους, τις κοιλάδες και τα λουλούδια; Μόνο εγώ έχω μάτια και βλέπω; Έθελ, σου το αναγγέλλω επισήμως: η Ελλάδα είναι η πιο όμορφη χώρα του κόσμου. Ο Μάης είναι η πιο όμορφη εποχή του χρόνου. Ελλάδα και Μάης μαζί!"

ΤΑ ΠΟΙΜΕΝΙΚΑ

Τα "Ποιμενικά" είναι μια εργασία-έρευνα του αείμνηστου δασκάλου και διευθυντή του Δημοτικού Σχολείου Δελφών Γιώργου Γεωργίου σχετικά με τις δραστηριότητες, συνήθειες και πρακτικές των τσοπάνηδων και τσελιγκάδων της περιοχής Παρνασσού-Δελφών-Αράχοβας αλλά και αλλού.

Αποτελείται απο ένδεκα (11) χειρόγραφες, απο τον ίδιο, σελίδες και παραδόθηκε στον σύνδεσμο "Οι Φίλοι των Δελφών" που είχε ιδρυθεί το 1966 με σκοπό, μεταξύ άλλων, την διατήρηση και διάσωση της λαϊκής μας παράδοσης και πολιτιστικής κληρονομιάς.

Ερευνες άλλων συνεργατών του συνδέσμου για δημοτικά τραγούδια, παροιμίες, ήθη και έθιμα του γάμου, κλπ θα δημοσιευθούν στα Δελφικά Χρονικά μόλις καταστεί δυνατόν να αντιγραφούν καθώς όλα βρίσκονται στην πρωτότυπη χειρόγραφη μορφή τους.

ΟΙ ΕΓΧΡΩΜΟΙ ΔΕΛΦΟΙ ΤΟΥ 1913

Οι πρώτες έγχρωμες φωτογραφίες των Δελφών προέρχονται απο το μακρινό 1913 και στην συνέχεια θα διαβάσετε ένα μικρό ιστορικό για το πως έγινε αυτό και ποιός ήταν ο “υπεύθυνος”. Στο τέλος του κειμένου οι φωτογραφίες.

- Η ανθρωπότητα οφείλει τις πρώτες έγχρωμες φωτογραφικές αποτυπώσεις στους αδελφούς Lumiere που έκαναν την σπουδαία εφεύρεση της αυτοχρωμίας. Ο Albert Kahn όμως ήταν αυτός που στην πραγματικότητα έδωσε αξία σε αυτή την πρωτοποριακή για την εποχή της εφαρμογή γιατί διέθετε το όραμα και την οικονομική επιφάνεια για να το υποστηρίξει.

Ο ΦΟΙΒΟΣ ΔΕΛΦΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ GEORGE CRAM COOK

Ενα εξαιρετικό κείμενο του Δελφιώτη ποιητή Φοίβου Δέλφη (Γιώργου Κανέλλου) για τον George Cram Cook με μια μικρή δική μας εισαγωγή για να κατατοπιστεί ο φίλος αναγνώστης για το ποιόν του σπουδαίου αυτού ανθρώπου και ποιητή.

George Cram Cook (Ντάβενπορτ,Αϊόβα 1873- Δελφοί 1924)

Εντονες αναμνήσεις στους Δελφιώτες των αρχών του 20ου αιώνα άφησε ο Τζώρτζ Κράμ Κούκ με την ισχυρή προσωπικότητά του, την δημιουργικότητα, τις ιδέες του και την αγάπη για τον ελληνικό πολιτισμό και λαϊκή παράδοση.
Ηταν γνωστός αμερικανός θεατρικός συγγραφέας, θεατρικός παραγωγός, σκηνοθέτης, μυθιστοριογράφος και ποιητής.
Παράτησε ζωή και καριέρα για να εγκατασταθεί στους Δελφούς μαζί με την σύζυγό του το 1922. Σύντομα ταυτίστηκε με τους ντόπιους φορώντας και την παραδοσιακή καμιζόλα με την οποία του άρεσε να κυκλοφορεί και να φωτογραφίζεται. Τα λίγα του καλοκαίρια στους Δελφούς συνήθιζε να μένει σε καλύβα απο κλαδιά ελάτων στον Παρνασσό και να συναναστρέφεται με τους βοσκούς.
Σαν θεατράνθρωπος ήταν αυτός που πρώτος εμπνεύστηκε την αξιοποίηση του ανασκαφέντος θεάτρου των Δελφών για παρουσιάση αρχαίου δράματος με την πρωτοποριακή ιδέα οι ρόλοι να παίζονται απο τους ντόπιους χωρικούς .

1864, ΑΝΑΦΟΡΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΔΕΛΦΩΝ

ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΦΟΡΟΥ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΕΣΗ ΑΡΧΑΙΩΝ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ

Μια σημαντική αναφορά για τα αρχαιολογικά ευρήματα των Δελφών του 1864 -περίπου 30 χρόνια πριν την έναρξη των ανασκαφών- όπου αναφέρονται αρχαίες επιγραφές και άλλες λεπτομέρειες στην υπηρεσιακή γλώσσα της εποχής.

Πηγή : ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΤΟΥ ΠΑΡΝΑΣΣΟΥ 

ALBERTO MORAVIA, "ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ", 1939

"Ο  σπουδαίος Ιταλός συγγραφέας και δημοσιογράφος Alberto Moravia σε ένα ξεχωριστό οδοιπορικό σε τέσσερα μέρη, στην Ελλάδα μιας άλλης εποχής.

Από τις Μυκήνες στους Δελφούς, τον Μαραθώνα, την Αρχαία Ολυμπία και τον ναό του Διός.
Μια διαφορετική κριτική ματιά στην αρχαία ελληνική τέχνη, που όσο και αν παρουσιάζει σημεία διαφωνίας και σημαντικές διαφορές με τον τρόπο που εμείς οι ίδιοι αντιμετωπίζουμε την μοναδική εξέλιξη της στο διάβα των αιώνων, είναι αδιαμφισβήτητα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και πάντως άξια αναφοράς και μελέτης.
Ο Moravia δεν έρχεται στην Ελλάδα, που άλλωστε γνωρίζει καλά, ως τουρίστας και απλός περιηγητής. Παρατηρεί και εμβαθύνει όσο του επιτρέπει ο δυτικός «τρόπος» και η θεώρηση των πραγμάτων, κάτω από την λαμπρή επιφάνεια των αξεπέραστων ελληνικών αριστουργημάτων. Τον ενδιαφέρει η ενδότερη και πιο σύνθετη επισκόπηση ενός πολιτισμού που δείχνει τόσο απαράμιλλος όσο και για πάντα χαμένος. Όμως αυτό δεν συμβαίνει με όλους τους μεγάλους πολιτισμούς; Παρατηρεί τις τεράστιες διαφορές με την σύγχρονη Ελλάδα, και μάλιστα με εκείνη του 1939. Ποια θα ήταν η άποψη του άραγε μερικές δεκαετίες μετά και βέβαια σήμερα;"

Απο την συλλογή οδοιπορικών του Αλμπέρτο Μοράβια

Μετάφραση, εισαγωγή: Κωνσταντίνος Μούσσας